Pepuk Kuşu Efsanesi
Pepuk Kuşu Efsanesi
Pepuk Kuşu Efsanesi, Zaza Kültürü içerisinde ortaya çıkmış, nesilden nesile aktarılmış bir efsanedir. Aşağıda Pepuk Kuşu Efsanesini ve Efsanenin Zazaca Ağıtı ile Türkçe anlamını bulacaksınız.
Pepuk Kuşu Efsanesi: Kardeş Acısının Hikayesi
Bir zamanlar bir kız ve bir erkek iki kardeş varmış. Bunların annesi ölmüş, babaları da yeniden evlenmiş. Üvey anneleri ise bu çocukları hiç sevmezmiş.
Bir gün üvey anneleri, çocukları kenger toplamaya göndermiş. Yanlarına kengerleri koymaları için bir torba vermiş. Ama torbanın altını da delmiş. Böylece çocuklar torbaya kenger koydukça kengerler torbadan düşecek ve çocuklar torbayı doldurmak için geceye kalacak, evin yolunu bulamayıp kaybolacaklarmış.
Çocuklar kenger toplamak için dağa gitmiş. Kengerleri çıkarmaya başlayan iki kardeş, kengerleri dikenlerinden ayıklayarak beraberinde götürdükleri torbaya koyuyorlarmış. Ama torba delik olduğu için kengerler, birer birer geçtikleri yollara dökülüyormuş. Erkek kardeş acıktığını söylemiş. İki kardeş açlıklarını dindirmek için birkaç kengeri yemek için torbayı açmışlar. Fakat torbayı açınca içinde kenger olmadığını görmüşler.
Topladığı kengerlerin torbada olmadığını gören erkek kardeş, kız kardeşinin kengerleri gizlice yediğini sanmış. Kız kardeş, kengerleri yemediğini söylemesine rağmen abisini inandıramamış. Sonunda kardeşine dönmüş ve:
-‘İnanmıyorsan midemi aç bak,’ demiş.
Abisi bu söz üzerine, kız kardeşinin midesini keserek, açıp bakmış. Kız kardeşinin midesinde tek bir kenger bile yokmuş. Abisi çok pişman olmuş. Ama artık iş işten geçmiş. Acılı kardeş, eve hangi yüzle döneceğini bilememiş. Allah’tan kendisini kuş yapması için dua etmiş. Dağ taş gezerek kız kardeşinin acısı ile yanmak istemiş. Allah erkek kardeşin duasını kabul etmiş.
Pepuk kuşu olan erkek kardeş başlar acısını haykırmaya:
(Pepuk Kuşu Efsanesi Zazaca Ağıt Sözleri)
Peppo, Peppo,
Kum kışt ? Mı kışt.
Kum şıt ?Mı şıt.
Kum dardwe? Mı dardwe. Peppo, Peppo.
Kim öldürdü ? Ben öldürdüm.
Kim yıkadı ? Ben yıkadım.
Kim gömdü ? Ben gömdüm. Peppo Peppo.
O gün bugündür, kengerin çıkmaya başlaması ile birlikte Pepuk kuşunun acıklı ötüşü de başlar.