Define Aramak Suç Mu?
Define Aramak ve Kazı Yapmak Suç mu?
Eskiye dair materyaller aramak kimisi için bir hobi, kimisi için de günün birinde çok zengin biri olmak anlamına gelir. Ancak eskiye ait bir şeyleri aramak halk arasında bilinen adıyla define aramak, suç mudur değil midir?
Define işini, bir gün define bulup zengin olacağım düşüncesiyle yapanlar; adı üstünde zengin olmak isteyenler tarafından, yani maddi durumu vasat ya da iyi olmayanlar daha çok yapmaktadır. Elbette parasına para katmak isteyen zengin insanlarında bu konuya daha profesyonel yaklaştıklarını da unutmayalım.
“Define Aramak Yasak…”
Dişinden tırnağından artırıp dedektör alan bir garibanın almış olduğu dedektör, onun için hayatının anlamıdır, onun göz bebeğidir. Elbetteki bu insan dedektörünün resmi yetkililerce alınmasını istemez. Define aramaya çıktığında sürekli bir huzursuzluk duyar. İki gözünden sakındığı dedektörünü evde tutmaktan başka çaresi kalmaz. Çünkü dedektörünün elinden almasını istemez. Neden? Çünkü Define aramak YASAK! Niye yasak olsun ki diye düşünenler olabilir ama Meclis istediği bir konuda düzenleme yapıp, yasak olmayan bir eylemi yasak, yasak olan bir eylemi de serbest kılabilir. Bizler bunun nedenlerini sorgulayabiliriz ama kanunun yapılması esnasında sorgulamamız kanun yapıcıları enterese etmez. Bu sıkıcı konuya giriş bölümünü bir kenara bırakıp, “Define Aramak neden suç?” sorusunun cevabına bakalım.
Define Aramak Neden Suç? Define Aramanın Cezası Ne Kadardır?
Define ile ilgili mevzuatımızda iki düzenleme bulunmaktadır. Biri Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu diğeri Define Arama Yönetmeliği’dir.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını koruma kanunu Define ile ilgili tanımlamaları yaptıktan sonra, Define aramak veya kazı yapmak için nerelere başvurulacağı, nerelerde define aranmayacağı ve kazı yapılamayacağı, kanunlara uymayanların alacakları cezalar vb. birçok düzenleme içermektedir.
Define Arama yönetmeliği ise izin alma, kazı işlemleri, kamu personelinin görevlendirilmesi, çıkan definenin ne kadarının devlette kalacağı vs. gibi konuları düzenlemektedir.
Dileyen ve merakını gidermek isteyenler aşağıdaki linkleri tıklayarak kanun ve yönetmelik metnine doğrudan ulaşabilirler.
Biz bu makalede definecinin en merak ettiği konulardan biri olan “Define Aramak Suç mu, Dedektörümü arabamda gezdirebilir miyim, Dedektörümle kırda, bağda gezerken detektörüme el konulabilir mi,” gibi soruların cevaplarını bu iki kanuni düzenleme çerçevesinde ele alacağız.
Define Aramak ve Kazı Yapmak Neden Suç…
“Kültür ve Tabiat Varlıkları Kanununun ilgili maddeleri gereğince kanunda belirtilen yerlerde kazı ve define araması yapılamaz.”
- Tarih kokan hiçbir yerde kazı yapamazsınız. Bırakın buralarda kazı izni almayı, tek para araması bile yapamazsınız.
- Define aramak istediğinizde ilgili kurumlara başvurup, DEFİNE ARAMA ruhsatı alabilirsiniz. Aranacak yer 100 metrekareyi geçemez. Arama yapacağınız vakit, kamu personeli bulundurup, bunların yevmiyesini de vermek zorundasınız.
- Kazı için de ruhsat alınması lazım ve yine kamu personelinin yevmiyelerini vermek zorundasınız ayrıca kazdığınız yeri eski haline getirmek zorundasınız.
Define Kazısı veya Araması Yapanlar için Öngörülen Cezalar
- İzinsiz Kazı yaptığınızda bunun cezası 2 ila 5 yıl arasındadır.
- İzinsiz Define Araması yaptığınız da ise bu ceza 3 ila 5 ay arasındadır. Ayrıca bu cezalar tarihi yerlerde mi değil mi diye de ceza oranları farklılık arz eder. Ayrıca kimi özel şartlar da ileri sürülmüştür. Bunları ilgili kanun maddelerinden bulabilirsiniz.
Dedektör kullanımı ile ilgili Dedektör kanunu diye özel bir kanun yoktur. Ancak kolluk kuvveti sizin aracınızda veya yanınızda dedektörü gördüğünde faturasını eskiden beri sorduğu için bir alışkanlık halini aldığından dedektör faturasının ibrazı istenebilir ki benim bildiğim kadarıyla kanuni bir zorunluluğu yok. Ancak ısrarla teyitini isterlerse faturasını göstermeniz sizin için daha hayırlıdır. (Aksi durumda bizi bilgilendirmenizi arzu ederiz)
Hangi Durumlarda Dedektörle Define Aranabilir?
- Osmanlı Padişahlarından Abdülmecit, Abdülaziz, V. Murat, II. Abdülhamit, V. Mehmet Reşat ve Vahidettin ve aynı çağdaki sikkeler, bu Kanuna göre tescile tabi olmaksızın yurt içinde alınıp satılabilirler. Bu KANUN maddesi gereği kanaatimce dağda bayırda bu padişahlara ait sikke arıyorum diye arama yapabilirsiniz.
- GÖKTAŞI aramak düşüncesiyle de dedektörünüzle gönül rahatlığıyla dolaşabilirsiniz. Ancak bu konuda hem kolluk kuvvetlerine hem savcılıkta kararlı bir duruşla bu ifade edilebilmelidir.
Ancak bu aramalarınızı tarih kokan yerlerden uzak yapmalısınız. En güvenilir olanı bu.
NOT: Bulunan tarihi bir eserin üç gün içerisinde yetkililere haber verilmesi gerektiğini, haber vermeyenlerin ise 6 ay-3 yıl arasında cezaya çarptırılacağını unutmayalım.
Devlet:” Defineyi Gerekirse Biz Çıkartırız.”
Devletin bu kanun ve yönetmeliklerle yapmaya çalıştığı şey kısaca şu şekildedir. “Defineyi ne arayın ne de izin alın. Toprak altında kalsın. Gerekirse biz çıkartırız.”
Ama burada garibanın suçu ne? Gariban, detektörüyle tarih kokan yerlerden uzak yerlerde Abdulmecit ve sonrasındaki Osmanlı paralarını arıyorum veya gök taşı arıyorum, gerekçesiyle detektörüyle özgürce gezebilir. Ama olurda tarihi bir obje denk gelirse en yakın müzeye teslim edin.
Ayrıca Define bulana değerinin %50’si ödenir. Başkasının arazisinde bulunduysa arazi sahibi %10, bulan ise %40 alır. Define izninin nasıl alınacağı Define arama yönetmeliğinde belirlenmiştir.
“Define Aramak Suç Mudur,” konusuyla ilgili katkılarınızı bekleriz.
Define Arama Yönetmeliğine ulaşmak için Tıklayınız. Tabiat Ve Kültür varlıkları kanununa ulaşmak için Tıklayınız.