Çerkesler Kimdir? Çerkesler Türk mü?
Çerkesler Kimdir/ Çerkesler Türk mü?
Çerkesler Kimdir?
Çerkezler asıl adıyla Çerkesler ne Türk ne Rum ne Laz ne de Rus kökenlidir. Tamamen farklı bir ırk ve dile sahip kafkasyanın yerli halklarındandır. Adıge-Abhaz-Ubıh, Çeçen-İnguş ve Dağıstanlı halkların çoğu ile Gürcüler, Kafkasya’nın en eski yerli (otoktan) halklarındandır.
Çerkes Adının Kökeni
Türkiye’de Çerkez olarak bilinen Çerkes kelimesinin kökeniyle ilgili farklı görüşler vardır. Ancak yaygın fikre göre Çerkes kelimesi, Adige halkını ifade etmek için kullanılan bir kavramdır. Kelimenin ilk kullanımı M.Ö 6.yüzyılda Yunanlılar tarafından kullanılan Kerket kelimesidir. Kerket kelimesinin farklı kullanış biçimleri tarih boyunca Kirkes, Kirkas şeklinde kendini göstermiştir. Bu kelime Kas’ların önderi anlamına gelmektedir. O dönem Adige halkı Kas kelimesi ile ifade edilmekteydi.
Çerkez Sürgünü
Ruslar, 19. yy başlarında Kafkasya’ya hakim olduğunda, topraklarında yoğunluklu bir Müslüman nüfus istemediler. Bu nedenle kendi topraklarındaki Müslüman Kafkas halklarını Osmanlı topraklarına sürgün ettiler. 1814 ve 1830’larda iki büyük sürgün yaşayan Çerkesler çok ağır şartlarda göçe tabi tutulmuş ve bu yolculukta yüzbinlerce kayıp vermişlerdir.
Dönemin Rus ve Osmanlı kayıtlara göre o dönemde 1.5 milyona yakın Çerkes ve bölge halkı Osmanlı’ya sürgün edilmişti. Büyük bir kısmı deniz yoluyla Osmanlı’ya gönderilen Çerkesler, ağırlıklı olarak Anadolu ve Rumeli topraklarına yerleştirilen Çerkesler, daha sonra Suriye ve Ürdün gibi bölgelere de göç etti.
Bu büyük sürgünde Çerkesler, yüzbinleri bulan kayıp yaşamış, bu acı ise toplum hafızasında çok büyük bir travma olarak kaydolmuştur. Çerkesler sürgüne tabi tutulurken yol şartları, salgın hastalıklar, açlık gibi nedenlerden dolayı 400 bin ila 500 bin kişinin hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir.
Sürgün sırasında pek çok Çerkes, Karadeniz’in azgın dalgalarında kaybolmuş ve cesetlerine bile ulaşılamamıştır. Karadeniz’de kaybolan binlerce insan dolayısıyla Çerkesler, uzun yıllar Karadeniz’den çıkan balıkları yememişlerdir.
Bugün Türkiye’nin her bölgesinde bulunan Çerkesler ağırlıklı olarak Bursa, Samsun, Kayseri gibi illerde yaşamaktadırlar. Günümüzde Türkiye’de yaşayan Çerkes sayısı, Kafkasya topraklarında yaşayan Çerkes sayısından fazladır.
Kaynak:
http://www.cerkesya.org/ sitesinden yararlanılmıştır. Çerkesler Kimdir/ Çerkesler Türk mü?
